Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trường Đảng mang tên Bác Hồ kính yêu hơn nửa thế kỷ qua đã góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đào tạo cán bộ và nghiên cứu lý luận của Đảng, phục vụ sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã trải qua nhiều thời kỳ lịch sử: Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp;Trường Nguyễn Ái Quốc Trung ương trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc và kháng chiến chống Mỹ, giải phóng Miền Nam; Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc trong những năm cả nước xây dựng chủ nghĩa xã hội; Học viện Nguyễn Ái Quốc khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, nay là Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Các chặng đường xây dựng và trưởng thành của Học viện gắn liền với quá trình phát triển và thắng lợi của sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.